Pisortaqarfinniit allagaatinik tunniussinissamut ilitsersuutit

Quppernermi uani allagaatinik tunniussiniarnermi inatsisit maleruagassallu atuarsinnaavatit. Inatsisit allagaatinut pappiaraasunut elektroniskiusunullu atuutsinneqarput.

Allagaatit pappiaraasut

Allatat pappiaqqanut naqinneqarsimasut tamarmik tassa mappiniittut, ringbindiniittut, kiilerimiittut (naqqup ataaniittut) karsiniittullu tamarmik allagaatinut inatsimmut attuumassuteqarput. Tassanilu aamma titartakkat, filmiliat, båndit nipinik videonillu imallit, CD'it assigisaallu ilaallutik.

Inatsimmi Allagaateqarfeqarneq pillugu Inatsisartut inatsisiliaat nr. 5 3.juni 2015-imeersumi allaqqavoq toqqortat ukiunit 15-init pisoqaanerusut pisortallu sullissiveqarfiutaata sulinerani atortussaajunnaartut Nunatta Allagaateqarfianut tunniunneqassasut.

Pisortat sullissiveqarfii allagaatinik Nunatta Allagaateqarfianut tunniussissappata, tunniussineq assigiinngitsunik ingerlariaaseqarpoq. Ingerlariaaserlu "Tunniussiniarnermi ingerlariaaseq"-mi atuarneqarsinnaavoq. Allagaatit qanoq poortorneqartassanersut allagaataasiviit puuinut, naluunaaqutsersuinermullu tunngasunik paasisaqarnerorusukkaanni ilitsersuut quppernermi "Inatsit aalajangersakkallu" ataani "Pisortat allagaataannut" tunngasoq atuarneqarsinnaavoq.

Tunniussiniarnermi ingerlariaaseq

1. Tunniussinissaq pilersaarusiorneqassaaq

Siullermik pisortaqarfiup Nunatta Allagaateqarfia saaffigissavaa tunniussinissaq pillugu. Tassani Allagaateqarfiup pisortat sullissiveqarfiutaat tunniussiniartoq peqatigalugu allagaatit tunniussassat sunik imaqarnersut, qanoq annertutiginersut paasissutissallu allagaatinut tunngasut allat inississorneqassapput.

2. Tunniussinissamut allagaatit aaqqissorneqassapput

Pisortat sullissiveqarfii tunniussinissamut tunngassuteqartut nalunaarsugassaat tunniussinnginnermini tamarmik suliarissavai, tassani pineqarput toqqorsiveqarnermut allakkanillu nalunaarsuiffeqarnermut pilersaarutit (journal- og arkivplaner).

Allagaatit toqqortassat imatut suliarineqassapput:

• Immikkoortiterineq: Allagaatit eqimattakkaarlugit immikkoortiterneqassapput allagaatinik tunniussilernermi toqqorsiveqarnermut allakkanillu nalunaarsuiffeqarnermut pilersaarusiaq malillugu.
• Atortussaajunnaarsitsineq: Allagaatit atortussaajunnaarsitsinermut maleruagassat malillugit atortussaajunnaarsinneqartut tunniussinermi ilanngutissanngillat. Pappiaqqat atortussaajunnaarsinneqartut arlaatigut inunnut ataasiakkaanut aalajangersimasunut paasissutissanik imaqarpata isumannaatsumik paarineqassapput, nakkutigineqartumik aserorterneqarnianngippata.
• Tunniussat poortorneqarneri: Allagaatit toqqortassat inikillisarneqassapput, pappilissanullu/allaffissornermut atortut assigiinngitsut piiarneqassallutik (pappilissanik torersaaneq). Tassanilu mappit, kiggittartut, plastikkit, tasisartut assigisaallu piiarneqassallutik - allagaatit pooritinneqartumi imminnut aserortinnginnissaat inikillisaanissarlu siunertaammat. Pappilissanik torersaaneq naammassippat allagaatit puuinut aaliangersimasunut ikiorarneqassapput nalunaarsorneqassallutillu Nunatta Allagaateqarfiata malittarisassai malillugit.

3. Tunniussineq

Pisortat tunniussinermi akisussaasuusut allagaatit imarisaanut nalunaarsuiffimmut immersuissaaq (immersugassaq aajuna), tassanilu allaqqassallutik toqqortarineqartut puuisa imai, annertussusaat tunniussisoqarneranilu saaffiginniffissaq/akisussaasoq. Tunniussineq ingerlaqqissinnaavoq, tunniussinissamut nalunaarsuut Nunatta Allagaateqarfiata akuerippagu. Kingornalu tunniussisoqarsimanermut uppernassaat tunniussisumut tunniunneqassalluni.

4. Paasissutisseeqqinnerit

Tunniussinermi arlaatigut kukkuluttortoqarsimappat amigaateqartoqarsimappalluunniit Nunatta Allagaateqarfiata kukkunerit akiliiffigineqarnermikkut suliassat suliarissavai. Kukkunerillu ukua suliareqqinneqartillugit akiligassiisoqartarpoq:

• Kukkusumik puut nalunaarsorneqarsimappata, nalunaarsorneqanngitsoorsimappataluunniit
• Suliat salinneqarsimanngippata
• Puut kukkusut atorneqarsimappata
• Allagaatinut nalunaarsuiffik - toqqorsinissamullu pilersaarut malillugu allagaatit suliarineqarsimanngippata

Allagaatit digitaliusut

Allagaatit digitaliusut killiffiit marluusut aqqusaartarpaat: Nalunaarutiginninneq akuerineqarnerlu, tunniussinerlu.

Nalunaarutiginninneq akuerineqarnerlu

Allagaatinik digitaliusunik tunniussissagaanni Nunatta Allagaateqarfianut ingerlatseriaaseq nalunaarutigineqaqqaarsimanissaa pingaaruteqarpoq. Taamaasiortoqassatillugulu pitsaanerpaassaaq ingerlatseriaatsip atutilinnginnerani Allagaateqarfimmut allagaatit digitaliusunut ingerlatseriaatsip nalunaarutigineqarnissaa. Taamaasilluni Allagaateqarfik pisortani ingerlatseriaatsit assigiinngitsut suut atorneqartut nalunngikkunikkit ajornannginnerusumik tunniussisoqarnissaq siumungaaq pilersaarusiorsinnaavaat.

Nalunaarutiginninneq Nalunaarutiginninnissamut imersugassaq immersorneratigut pisarpoq.

Allagaateqarfiup nalunaarutiginninneq tiguguniuk nalilissavaa IT-systemi paasissutissanik toqqortariaqartunik imaqartarnersoq. Ingerlatseriaaserlu taanna nalilerneqaruni paasissutissanik toqqortarialinnik imaqartoq, ingerlatseriaaseq akuerineqassaaq. Pisortat allagaatinik digitaliusunik tunniussiniartut ingerlatseriaatsimut tunngasunik paasissutissanik allagaateqarfimmi allagaatinik digitaliusunik suliaqartumut tunniussissapput, tunniussallu aallaavigalugit allagaatilerisup nalilersussavaa allagaateqarfiup ingerlatseriaaseq atorneqartoq toqqortuisinnaasunngortissinnaaneraa. Ingerlatseriaaseq toqqortuisinnaasunngortinneqarsinnaanersoq paasineqariarpat, ingerlatseriaatsimik tunniussinissaq ullulerneqarsinnaalissaaq. Nalinginnaasumik ingerlatseriaatsit atutilerneqarneraniit ukiut tallimat qaangiukkaangata tamanna pisarpoq.

Tunniussineq

Tunniussiffissaq ulloq nallerpat, ingerlatseriaaseq toqqortuisinnaasunngortinneqartarpoq, tamannalu suliffeqarfimmiit ingerlatsivimmik atugarisallip suliaq akilissavaa, ingerlatseriaatsimillu pilersitsisunut suliassanngortinneqassalluni. Ingerlatsissut toqqortuisinnaasoq databasiuvoq nutaaq, allagaateqarnermut maleruagassanik malinnittoq, databasillu iluani allagaatit TIFF-formatinngortinneqartarput. Allagaatit toqqortassanngunnginnerani pisortaqarfik Nunattalu Allagaateqarfia ataatsimeeqatigiissapput toqqortuisoqarnissamut tunngasunik apeqqutinik akissuteqarfiusussamik. Toqqortuisoqareernermi tunniussisoqarpat, tunniussat Nunatta Allagaateqarfiata misissussavai, imaluunniit Danmarkimi suleqatigisartakkat Rigsarkivetiminngaanneersuniit misissorneqassaaq. Pingaaruteqarpoq toqqortat naatsumik nassuiarneqassasut sunik imaqarnersut, filillu peqquserluutaasimassanngitsut il.il. Imaassinnaavoq toqqortassanngortitsinerit ataasiaannaratik sananeqartut, pitsaassusermi anguniarneqartoq aatsaat anguneqarpat akuerineqassagamik.