Atuagarsuit nittartakkaniittut
2009-mi Nunatta Allagaateqarfiani ilinnairtut sulisut ikiortaat atuagarsuarnik digitaliseriillutik aallartipput. Digitaliseriinerup siunertarisimavaa kalaallit atuagarsuaatai kikkunnit tamanit nittartakkatigut misissorneqarsinnaanngornissaat. Atuagarsuit palasinit ajoqinillu suliarineqartassimapput, palaseqarfiillu tamarmik peqartarsimallutit. Palaseqarfiit inoqarfittut taaneqarsinnaapput, kingusinnerusukkullu kommunetut taaneqarsinnaallutik 1950-imiit 2009-mut. 1900-kkunni Narsami Kangaatsiamilu palaseqarfeqalerpoq, tamatumalu nalaani Appat/Ritenbenk matuneqarluni.
Atuagarsuit Kalaallit Nunaannut ajoqersuiartortut oqaluffiillumi atorsimavaat ilagiit qanoq amerlatiginersut malinnaaffiginiarlugit, taakkualu Kalaallit Nunaata Tunuani Kitaanilu ajoqersuinerup aallartinneraniilli nalunaarsuiffigineqartalersimapput. Katersani atuagarsuaq pisoqaanerpaaq 1733-minngaanneerpoq, taannalu qatanngutigiinnianinngaanneersimalluni, atuagaatilli qatanngutigiinnianinngaanneersut 1930-ip tungaannaanut suliarineqarsimallutik. Atuagarsuarni ilaagiinnut paasissutissat allattorsimapput, kikkut naalagiarnernut soorlu kuisitsinernut, apersortitsinernut, nerliiviliarnernut, katitsitsinernut, ilisinernullu ilaasarsimanersut. Atuagarsuit ilaanni allattorsimasarportaaq inoqarfinniit kikkut aallartarsimanersut tikittarsimanersullu. Ajoraluartumilli atuagarsuit katersaatigut tamarmiunngillat. Atuagarsuimmi ilai annaaneqartarsimapput, Hans Hedtoftsillu umiunerani atuagarsuit allarlit Sisimiuniit kujammut 1825-iminngaanneersuinnanngorsimammata - qatanngutigiinniat ilagiianeersut minillugit.
Atuagarsuit siornatigut palasiniit ajoqiniillu atorneqartarsimapput allaffissornikkut sakkussatut, maannakkulli kalaallit oqaluttuassartaattut taaneqarsinnaasunngorsimallutik, taakkualu maanna siuaasanik paasiniaasoqarnermi najoqqutarineqartalersimallutik. Atuagarsuarni ilaqutariinnuinnaq paasissutissat allaqqanngillat, aammali atsersuisarneq - Europamiusut kalaallisullu qanoq isikkoqarsimanersoq misissorneqarsinnaavoq, inuunerup sivisussusaa toqqutaasartullu, Kalaallit Nunaaannilu palaseqarfiinni inuit nalunaarsorneqartarneranut allattorneqartarsimasut allat aamma misissorneqarsinnaallutik.
Qeqertarsuatsiaat/Lichtenfels/Fiskenæsset