Inukkuut
Erinarsuutit alanngaarneqarnissaannut ilinniarneqartarput. Ukiorpassuarnilu alanngaannarneqarsinnaareerlutik kingorna allattorneqalerput taamaasillutillu siaruartitilerlutik. Erinarsuutit nammineerluni naqitikkatut sananeqartarput persuarsiornernilu soorlu apersortitsinermi, katittoornermi, inuuissiortoornermi assigisaanilu agguaassorneqartarlutik.
Inukkooq nalunnginneqarnerpaaq tassaavoq ”Guuterput qutsinnermiu” Rasmus Berthelsenimit taalliarineqarsimasoq. Taallat taakku marluk maanna tussiutitut atorneqartarput imannallu isikkoqarluni:
"Inngilerpassuit savanik paarsisunut juullimi ima tussiarput:
1. Guuterput qutsinnermiu | 2. Illernartoq Guutiusoq |
|---|---|
naalannarsingaarli! | Qilammi Naalagaq |
nuna eqqissinerqarli | pimmat nunarsuatsinnut |
tipaatsungaarillu, | nuannaaneqarpoq |
inungaa | inunni, |
annaffissaqaleravit | annattussannguleramik. " |
Tussiut siullermeerluni saqqummerpoq ukioq 1858 erinarsuutini tussiutinilu katersani "Tugsiutit erinagdlit, nagdliútorssuarne atortagkat. Katerssuissok: R. Berthelsen. Nûngme Avangnardlêt Nakiterivfiane Nakitat. 1858"-mik atilimmi. Maanna tussiut kalaallit tussiutaannut ilaalernikuuvoq, juullikkunnilu erinarsorneqartarluni. Maannamullu tussiut kalaallinut pingaaruteqangaarmat kalaallit kinaassusaannut ilanngunnikuulluni.
Inukkuutit allat ilisimaneqarluartut tassaapput ”Ukuarlivarisaa” taannalu erinarsuutip iluani ”Ajjaj-jaa-a. ajjaj-jaa”-taqarluni taannalu qivittumut oqaluttuamut tunngavoq inukkuullu alla ilisimaneqarluartoq taaneqarsinnaasoq tassaavoq ”Qatserlini, qatsinngivarlini”. Inukkuutit taakku erinaat inngerutininngaanneerput. Ilisarnaataallu tassaavoq versit aaliangersimasut sukkassuseq aaliangersimasoq atorlugu uteqattaarneqartarneri.
Najoqqutarisat:
Grove, Arnaq, Michael Hauser, Hivshu Robert Peary: Christian Ledens lydsamlinger fra Uummannaq og Upernavik, fra 1909 og 1912. Det Grønlandske Selskab, København 2011.
Kristiansen, Uvdloriánguak: ”Kíkik” Rasmus Berthelsen 11827-1901. Kujatâta Nakiterivia, 1988
Nielsen, Frederik: Sang og musik i Grønland, Tidsskriftet Grønland, 1953, nr. 10
Würtz, Jørn: Den folkelige sang i Grønland længe leve! Tidsskriftet Grønland, 1974, nr. 4
Nordström, Sixten & Per Rosing: Nipilersorninngortaraaq. Atuagaq 3. Atuakkiorfik A/S, 2000